Friday, March 17, 2023

 राउटर (Router ) |

राउटर हा इंटरनेट इलेक्ट्रॉनिक डिव्हाइस पर्यंत पोहचविण्यासाठी मदत करणार साधन आहे. आपण राउटरला एक लहान इलेक्ट्रॉनिक डिव्हाइस म्हणून समजू शकता जे एका वायर्ड (Wired) किंवा वायरलेस कनेक्शनद्वारे (Wireless Connection) अनेक संगणक नेटवर्कला जोडते. म्हणजेच राउटर (Router) कॉम्प्यूटर नेटवर्कला दुसर्‍या कॉम्प्यूटर नेटवर्कशी जोडतो किंवा संगणक नेटवर्कला इंटरनेटशी जोडतो.

आपण राउटरचे नाव ऐकले असेलच कारण ते आजकाल इंटरनेटसाठी वापरले जाते. आपण मोबाईल नेटवर्क वगळता वायरलेस नेटवर्किंग डिव्हाइसवरून इंटरनेटमध्ये प्रवेश करू शकतो.म्हणजेच सोप्या भाषेत सांगायचे झाल्यास WiFi साठी आपण जे डिव्हाइस वापरतो त्याला राउटर (Router) असे म्हणतात.


राउटर कसे काम करते? 

राउटर या हार्डवेअर नेटवर्किंग डिव्हाइसमध्ये पॅकेटच्या रूपात एका नेटवर्कवरून दुसर्‍या नेटवर्कवर गेलेला कोणत्याही स्वरूपाचा डेटा असतो. त्यानंतर जेव्हा राउटरला पॅकेट डेटा प्राप्त होतो तेव्हा डेटा पॅकेटमध्ये लपलेल्या माहितीचे विश्लेषण केल्यानंतर ती माहिती डेस्टिनेशन डिव्हाइसवर दाखवली जाते.

यासाठी Router कॉम्प्युइंटरनेटवर्क ओएसआय मॉडेलचे (CompuInternetworkOSI Model) अनुसरण करते. ओएसआय मॉडेलच्या सात थरांपैकी नेटवर्क स्तरावर राउटर कार्य करते. हे डिव्हाइस हार्डवेअर आणि सॉफ्टवेअरचे मिळून बनलेले आहे.

यात एक इंटरनेट वर्क ऑपरेटिंग सिस्टम, सीपीयू, मेमरी स्टोरेज आणि काही आय/ओ पोर्ट्स (I/O Ports) असतात. ही ऑपरेटिंग सिस्टम विंडोज (Windows) किंवा मॅक (MAC) सारखी नाही. स्टोरेज मेमरीमध्ये राउटिंग अल्गोरिदम आणि राउटिंग टेबल संग्रहित असतात.

राउटिंग अल्गोरिदम आणि राउटिंग टेबलद्वारे हे माहीत होते की जे इनपुट पॅकेट प्राप्त झाले आहे ते पॅकेट कोणत्या नेटवर्कला किंवा कोणत्या डिव्हाइसला पाठवायचे आहे. याला विश्लेषण म्हणजेच (Analyze) म्हणतात.

म्हणजेच राउटरचे मुख्य कार्य हे पॅकेट प्राप्त करणे आणि प्राप्तकर्त्याकडे देणे. ज्यामध्ये प्राप्तकर्त्याचा आयपी पत्ता असतो.

------------------

राउटरचे प्रकार – Types of Routers

1 – ब्रॉडबँड राउटर – Broadband Router

ब्रॉडबँड राउटर अनेक प्रकारची कामे करू शकते. ते संगणक कनेक्ट करण्यासाठी आणि त्यांना इंटरनेटशी कनेक्ट करण्यासाठी वापरले जातात. आपण व्हॉईस ओव्हर आयपी तंत्रज्ञानाद्वारे आपला फोन इंटरनेटशी कनेक्ट करू इच्छित असल्यास आपल्याला ब्रॉडबँड राउटर वापरावा लागेल. हा राउटर मोडेमचा एक विशेष प्रकार आहे ज्यामध्ये इथरनेट आणि फोन जॅक देखील आहेत.

2 – वायरलेस राउटर – Wireless Router

वायरलेस राउटर आजकाल प्रत्येकाला माहित आहे. त्याचा वापर घर, ऑफिस, संस्थेमध्ये जास्त केला जातो. सध्या या वायरलेस राउटरवरून इंटरनेट वापरता येते. हे वायरलेस राउटर वायरलेस सिग्नलचे क्षेत्र तयार करते आणि त्या भागातील सर्व संगणक, टॅब्लेट, मोबाइल फोन ते इंटरनेट वापरू शकतात.

सुरक्षेचा विचार करून, त्यांच्यामध्ये एक संकेतशब्द प्रणाली आहे. सुरक्षिततेसाठी संकेतशब्द आणि आयपी पत्ता वापरला जातो. मग Wi Fi शी कनेक्ट करण्यापूर्वी आपल्याला संकेतशब्द (Password) प्रविष्ट करणे आवश्यक आहे.

सध्या मार्केट मध्ये वेगवेगळ्या कंपनीचे राउटर माफक दरात उपलब्ध आहेत. मात्र राउटर विकत घेताना टेक्निकल व्यक्तीसोबत आपल्या गरजा काय आहेत त्यानुसार राउटर कोणता घेतला पाहिजे हे पाहणं गरजेचं आहे  




No comments: